vrijdag 28 februari 2025
De Nederlandse vechtsportwereld is zowel figuurlijk als letterlijk kleurrijk. Toch weten de sportscholen nog niet alle doelgroepen aan te spreken. Dit biedt kansen voor sportondernemers, concludeert het Mulier Instituut. De sportonderzoekers interviewden sportschoolhouders over het thema inclusiviteit en publiceerden hierover onlangs het rapport Family vibes in de dojo. Met mooie aanbevelingen voor de vechtsport; 'laat andere organisaties leren van de vechtsport hoe je sporters met een migratieachtergrond aan je kunt binden, zie diversiteit als een kans, blijf werken aan positieve imago.
Op basis van interviews met vrouwelijke vechtsporttrainers/sportschoolhouders en trainers/vechtsportschoolhouders met een migratieachtergrond verkenden onderzoekers Güliz Nilay Aydoğan en Agnes Elling hoe discriminatie en uitsluiting worden ervaren, en hoe zij hiermee omgaan in de sport.
De geïnterviewde vechtsportschoolhouders en -trainers proberen discriminatie, waaronder seksisme en racisme, binnen hun vechtsportschool te voorkomen. Dat doen ze mede omdat zij zelf in hun leven te maken hebben (gehad) met vormen van discriminatie en uitsluiting. Ze zien eigen levenservaringen als meerwaarde bij het begeleiden van sporters.
Respect
De respondenten vinden een familiesfeer binnen de vechtsportschool belangrijk. Hiërarchie, gevormd door respect en discipline, is een basisnorm in de vechtsportcultuur. Het sluit aan bij waarden en normen die veel vechters, trainers en sportschooleigenaren van huis uit en vanuit hun cultuur of religie meekrijgen. Uit de manier waarop de trainers en eigenaren over andere minderheidsgroepen praten én praktijkvoorbeelden noemen, blijkt echter dat de vechtsport niet altijd inclusief is voor iedereen. Vrouwen, mensen met een beperking en lhbti+-personen worden soms negatief benaderd.
Ruimte om jezelf te zijn
De trainers en vechtsportschoolhouders omschrijven de vechtsportwereld als behoorlijk divers. Daarmee doelen ze vooral op etnische diversiteit: cultuur, religie, afkomst en kleur. Zij benoemen dat migranten de vechtsport groot hebben gemaakt. Ze zien dat het aandeel vrouwen binnen het kader van de vechtsport in opmars is. Sommige geïnterviewden erkennen dat diversiteit en inclusie breder is dan afkomst, kleur en gender. Ze zien kansen of nemen zelf initiatieven om de vechtsportwereld nóg inclusiever te maken.
Aanbevelingen
De onderzoekers hebben drie aanbevelingen voor de vechtsportwereld. Ten eerste zou het goed zijn als de vechtsport kennis uitwisselt met andere sportbonden. Andere bonden kunnen leren van de vechtsport. Vooral als het gaat over het aan zich binden van sporters met een migratieachtergrond. De vechtsport kan op haar beurt weer leren van andere bonden hoe ze mensen met een beperking en mensen uit de lhbti+-gemeenschap aanspreken.
Dat laatste sluit ook aan bij de tweede aanbeveling: zie diversiteit als een kans. Er zijn nieuwe doelgroepen die je tot klant kunt maken. Er zijn al sportscholen die dit doen, bijvoorbeeld door ladies only-lessen, lessen voor ouderen of lessen voor mensen met Parkinson aan te bieden.
De derde aanbeveling is om actief te blijven werken aan het imago van de vechtsport. Lang had de vechtsport een negatieve reputatie. Agressie, onrust rond evenementen en sporters die als crimineel in het nieuws kwamen, dat schrok mensen af. Het beeld is al een tijd aan het kantelen, maar hier moet duurzaam aan gewerkt worden. De onderzoekers raden de sector aan om de sociale meerwaarde van de vechtsport te blijven uitdragen. Maak als vechtsportschoolhouders en -bond duidelijk dat de kermis rond commerciële shows niet representatief is voor de normen van de vechtsport. De grote vechtsportgala’s zullen echter beeldbepalend blijven. Het blijft dan ook belangrijk dat ‘goede’ vechtsporthelden zich als ambassadeurs gedragen van een diverse, positieve en inclusieve vechtsportwereld.
Vuist-scholing gratis aan te vragen!
De sport brede campagne Onze Club Is Voor Iedereen geeft aandacht aan diversiteit en inclusie. Vanuit NOC*NSF wordt ondersteuning geboden aan clubs, verenigingen en sportondernemers die actief werk willen maken van diversiteit en inclusie. Er is daarvoor een menukaart ontwikkeld met gratis workshops en trainingsprogramma’s. Dit jaar is hier de NIVM-scholing van Vuist aan toegevoegd. Clubs kunnen deze gratis aanvragen via de lokale sportadviseur van hun gemeente. Het NIVM staat vanzelfsprekend klaar om hierbij te helpen. De praktische scholing duurt 3 uur en wordt incompany aangeboden. Er is plaats voor minimaal 8 en maximaal 20 deelnemers.